|
|
چند نكته: دکتر ابراهیم دوستی WWW.DENTALUNIQUE.COM ¬ در خصوص پديدة زيبايي و زيباسازي دندان، مهمترين اصل، حفظ و ارتقاي سطح سلامتي است. سلامتي، بهترين و بالاترين نوع زيبايي است. در رويكرد سلامت نگر، به هيچ وجه مجاز نيستيم سلامتي و حيات دندان و ... را فداي نماي ظاهري ترميم و رستوريشن نماييم. ¬ گلاس آينومرها از لحاظ شفافيت و رنگ‌بندي مي‌توانند طيف بسيار گسترده‌تري از كامپوزيت رزينها داشته باشند، با اينحال در مواردي كه نماي بيروني و زيبايي در سطح بالاتري مدنظر باشد، لامينيتهاي پرسلني بهترين انتخاب هستند. ¬ هيچ خصوصيتي از كامپوزيت رزينها نمي‌تواند توجيه كنندة كاربرد اين مواد سايتوتوكسيك باشد. ¬ تكنيك Sandwich با اصول و اهداف يك درمان سالم مطابقت ندارد. نيروي ايجاد شده در اثر انقباض ناشي از setting كامپوزيت رزين سبب دبانده شدن گلاس آينومر بكار برده شده در زير ترميم از نسج دندان مي‌شود كه منجر به از دست رفتن انطباق ترميم با دندان مي‌شود. گلاس آينومري كه در زير كامپوزيت رزين و يا آمالگام قرار مي‌گيرد عمدة خواص بيولوژيك خود را از دست مي‌دهد زيرا گلاس آينومر زماني مي‌تواند خواص ضد پوسيدگي و بيولوژيكي‌اش را داشته باشد كه مستقيماً با رطوبت و محيط دهان داراي تبادل يوني ديناميك و فعال باشد در غير اين صورت با يك تودة خنثي، استاتيك و غيرفعال همچون كامپوزيت رزينها تفاوتي نخواهد داشت. ¬ عده‌اي چنان تحت تأثير جو حاكم بر ترويج مصرف كامپوزيت رزينها قرار گرفته‌اند كه گويي وحي منزل است و هيچ چاره‌اي هم جز اين ندارند و ناگزيرند آگاهانه تمام عوارض و پيامدهاي نكروزبار آن را بپذيرند و به بيماران ناآگاه هم تحميل نمايند. اين عده چنان خود را در اين ترجمه و كپي‌برداري از ديگران محصور و محدود كرده‌اند كه تنها راه برون رفت از اين وضعيت را در ارائه و پذيرش «روش‌هاي تصحيحي نقايص كامپوزيت رزينها» جستجو مي‌كنند. ¬ در جوامع پيشرو در ارائه درمانهاي سمپتوماتيك، برخي چنان به آسيب‌زايي و پوچي كاربرد كامپوزيت رزينها واقف شده‌اند كه ترجيح مي‌دهند ابتدائاً دندان پوسيده را ترميم نكنند زيرا به اين باور رسيده‌اند كه ترميم با كامپوزيت رزينها در واقع شروع يك سيكل معيوب است كه خسارات جبران ناپذيري را به سيستم دنداني وارد مي‌سازد؛ بنابراين، دندان پوسيده را Extract مي‌كنند و آنرا با ايمپلنت مناسب! جايگزين مي‌كنند. البته تمام اين‌ها با پوشش علمي و تحت عنوان خدمت به بيماران انجام مي‌گيرند. ¬ ايمپلنت‌هاي دنداني، تحول عظيمي را در سيستم دندانپزشكي پديد آورده‌اند و با يك ايدة جامع و كامل مي‌توان در مواقع لزوم، مناسب‌ترين درمان را انجام داد. درمان ايده‌آل براي جايگزيني يك دندان زماني خواهد بود كه بتوانيم با بهره‌گيري از مهندسي ژنتيك و بيوتكنولوژي، توسط سلولهاي بنيادي جنيني، جوانة دندان مورد نظر را توليد و در موضع مشخص، ايمپلنت نماييم. روش جايگزيني دندان بوسيلة توليد جوانة دندان را بهتر است «بيوپلنت» يا «نئوپلنت» بناميم. ¬ برخي سعي دارند تا ورود كامپوزيت رزينها را به دندانپزشكي به يك انقلاب تشبيه نمايند؛ اين در حالي است كه كامپوزيت رزينها بيشترين خسارات را به سيستم دندانپزشكي تحميل كرده‌اند. بيماراني كه مبتلا به عوارض كامپوزيت رزينها مي‌شوند اعتمادشان از سيستم دندانپزشكي سلب مي‌شود كه خود، سر منشاء مشكلات پيچيده‌تري است. در حقيقت، كامپوزيت رزينها بيشتر از همه سبب بي‌اعتباري و اضمحلال دندانپزشكي ترميمي بوده‌اند و پذيرش آن مستلزم چشم‌پوشي از اصول اساسي يك درمان سالم بوده است. ¬ جيوه بعد از پلوتونيوم و عناصر راديواكتيو، سمي‌ترين و خطرناك‌ترين فلز روي زمين است. به همين جهت امروزه دماسنج جيوه‌اي در ايالات متحده توليد نمي‌شود و در صورت فروش دماسنج جيوه‌اي و مصرف، هزار دلار جريمه خواهد داشت. وجود عنصر جيوه در تركيب آمالگام سالهاست كه توجه محافل پزشكي را به خود جلب كرده است. با اين حال برخي مي‌كوشند تا جذب جيوة ناشي از كاربرد آمالگام در ترميم دندان را ناچيز و بي‌اهميت جلوه دهند و به عنوان مثال ادعا مي‌كنند كه ميزان جيوه‌اي كه از طبيعت و از طريق خوراكيها جذب بدن مي‌شود از مقدار جيوة جذب شده از آمالگام بيشتر است. در اينجا به دو نكته بايد اشاره كرد: اولاً وجود جيوه در طبيعت به هيچ وجه نمي‌تواند توجيه‌گر كاربرد اين عنصر بشدت سمي و خطرناك آن هم به نام «درمان» و توسط «درمانگر»! باشد. ثانياً شايد تأثير جذب جيوة ناشي از ترميم يك يا چند دندان با آمالگام به سادگي قابل رديابي نباشد ولي آيا اين توجيه در مورد كلينيسين‌ها و ساير گروه درماني كه دائماً و با مقادير بالايي از بخارات سمي جيوه سر و كار دارند مي‌تواند مطرح باشد؟! براي مثال، در مورد آلودگي‌هاي طبيعي هيچ‌كس مجاز نيست توجيه كند كه چون در طبيعت و امواج كيهاني، پرتوهاي ايكس وجود دارند پس اين پرتوها خطرناك نيستند! و احتياجي به محافظت نيست!
برخي چنان خود را ناگزير از كاربرد آمالگام جهت ترميم! دندان‌هاي بيمارانشان مي‌دانند كه ترجيح مي‌دهند جهت پايبندي! به اصول پزشكي و تجويز بخارات سمي كمتري به بيماران، از بي‌هوشي عمومي جهت بهره‌گيري از حداقل زمان براي انجام حداكثر تعداد ترميم با آمالگام استفاده كنند. ريشه‌هاي اين كج انديشي را در كجا بايد جستجو كرد؟ تأمل برانگيز است كه برخي بصورت روتين خود و ديگران را در معرض عنصر سمي جيوه قرار دهند و احساس مسئوليتي نكنند ولي همين كه پاي توصيه و دستورالعمل به ميان آيد از سر نوع دوستي و انسان دوستي و به طرز رقت برانگيزي بيان كنند كه از ريختن اضافه‌هاي آمالگام در فاضلاب پرهيز كنيد، زيرا باعث آلودگي فاضلاب! شهري مي‌شود !!! ¬ دندانپزشك بنا به مسئوليت سنگين انساني كه حرفة مقدس پزشكي بر عهدة وي نهاده است شايسته نيست كه بدون اولويت دهي به سلامت و درمان حقيقي بيمار، صرفاً به تكنيك درمان توجه كند و ديد جامعي نسبت به درمانهاي حقيقي (اتيولوژيك) و درمانهاي كاذب (سمپتوماتيك و صوري) نداشته باشد زيرا اگر يك دندانپزشك فرضاً به ترميم يك دندان پرداخت و به جنبه هاي اتيولوژيك و زمينه‌ساز پوسيدگي مجدد دندان توجه نكرد و در نتيجه دندان را با يك ماده نامناسب ترميم كرد ـ هرچند كه بيمار هم آگاهي نداشته باشد ـ دو موضوع پيش مي‌آيد: اول اين كه درمان علامتي (ظاهري و سطحي و غير ريشه‌اي) قطعاً (دير يا زود) با شكست مواجه خواهد شد (عوارضي چون حساسيت، پوسيدگي ثانويه و نكروز پالپ) پديد مي‌آيند و ثانياً از لحاظ اصولي و حتي اخلاق پزشكي (Medical Ethics)، وي نه تنها به رسالت خويش عمل نكرده است بلكه برعكس، زمينة ايجاد مشكلات بيشتري را نيز به مشكل اولية بيمار، اضافه و تحميل نموده است كه اين به هيچ وجه شايستة يك دندانپزشك دلسوز و متعهد نيست و چنين فردي در حقيقت، نان عدم دانش و آگاهي بيماران را خورده است و نه نان علم و دانش حقيقي و عملكرد متكي بر اصول اتيك پزشكي را. اخلاق پزشكي تنها در رازداري و ... خلاصه نمي‌شود بلكه ركن اصلي و تضمين كنندة موفقيت حقيقي درمان است و همپاي تشخيص مناسب و اتيولوژيك، طرح درمان صحيح و اتيولوژيك را نيز در پي خواهد داشت. ¬ هركس بي‌دانش كار كند، بيشتر از آن كه آباد كند، ويران مي‌كند/ح 3058 نهج الفصاحه ¬ «از بين انواع درمانهاي دنداني، اعمال ترميمي، بيشترين علتِ صدمه به پالپ است»/ والتون ـ ترابي‌نژاد |
بازگشت به صفحه مقالات
The Official Website of Dr. Ebrahim Dousti | Desined by F.R.Javan 2011