طيف گسترده كاربرد گلاس‌آينومر

اين ماده توانسته جاي خود را در بين مواد مورد استفاده در دندانپزشكي ترميمي باز كند. استفاده از اين ماده در دندانپزشكي داراي طيف گسترده‌اي است و در بيشتر رشته‌هاي دندانپزشكي قابل استفاده مي‌باشد. گلاس‌آينومرها بخاطر مزاياي پتانسيل كاريواستاتيك بالا، چسبندگي به نسوج دنداني، سازگاري با پالپ زنده، انقباض كم هنگام سخت شدن، گرمازا نبودن واكنش سخت شدن و ظرفيت انبساط حرارتي مشابه با نسوج دنداني قابل توجه مي‌باشند، اگرچه انواع قبلي گلاس‌آينومرها داراي نواقصي بوده‌اند اما در انواع جديدتر، خواص اين مواد تا حدود زيادي بهبود يافته است.

در ضايعات واروژن‌هاي ناحيه سرويكالي كه به سطوح ريشه‌اي پيشرفت كرده باشند گلاس‌آينومرها ايده‌آل و مطلوب مي‌باشند، همچنين بعنوان Base و Lining در پركردگيهاي كمپوزيت و آمالگام و ترميم حفرات كلاس

كارآيي خوبي دارند. در ترميم حفرات كلاس I و پركردگيهاي دندانهاي شيري بخصوص در بيماراني كه ايندكس پوسيدگي بالايي دارند از انواع گلاس‌آينومر و ترجيحاً از نوع Cermet مي‌توان بخوبي استفاده نمود.

جدول (زير) تجربه كلينيكي 7 ساله در ترميم حفرات كلاس

با گلاس‌آينومرها را نشان مي‌دهد. چنانچه ملاحظه مي‌شود از كل 2100 ترميم كه با انواع مختلف گلاس‌آينومر صورت گرفته بعد از 7 سال فقط 6% شكست (Failure) داشته است، همچنين از نظر خواص ظاهري مثل رنگ و شفافيت بعد از دو سال كه مطالعه گرديد تغييرات كمي مشاهده شد.

جدول نتيجه 7 سال تجربه كلينيكي در استفاده از گلاس‌آينومر

Seven-year clinical trial of glass-ionomer cements*
De Trey Aspa		Fuji ionomer II			Ketac-Fil		Total
^{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ} Restorations placed ^{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ}
Class V Class III Others Total	328 28 80 446		246 54 23 323	802 374 155 1331		1376 466 258 2100
^{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ} Restorations rechecked^{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ}
Class V Class III Others Total	306 26 52 384		191 30 18 239	421 183 46 660		918 239 126 1283
^{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ} Restorations failed ^{ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ}
Class V Class III Others Total	45 2 19 66(17%)		8 0 4 12(5%)	9 1 6 16(2%)		62 3 29 94(7%)

متفاوتي از اسيد داشتند طبق دستور كارخانه سازنده از نظر مدت آماده‌سازي و روش مورد استفاده قرار گرفت. براي اين منظور بر روي 120 دندان مولر كشيده شده حفراتي تهيه كرده و آنها را به 4 گروه 30 تايي تقسيم كرد. گروه اول بعنوان شاهد بدون آماده‌سازي از گلاس‌آينومر استفاده شد براي سه گروه بعدي توسط سه ماده زير Pretreatment انجام شد.

	غلظت اسيد	مدت آماده‌سازي	روش آماده‌سازي
Durelon liquid	40%	10 ثانيه	Passive
Ketact conditioner	25%	10 ثانيه	passive
G.C Dentin Conditioner	10%	10 ثانيه	Scrubbing

نتيجه اينكه اختلاف قابل ملاحظه‌اي در bonding strength موردهاي pretreatment شده با گروه شاهد مشاهده گرديد ولي اختلاف كمي بين گروههاي 2و3و4 وجود داشت. مثلاً نوع G-C نسبت به دوتاي ديگر تاثير بيشتري داشت و نوع Durelon تاثير كمتري در B.S داشت كه اين اختلاف احتمالاً مربوط به غلظت اسيد مصرفي، زمان آماده‌سازي و يا روش بكار رفته مي‌باشد. Joynt از اين مطالعه خود نتيجه گرفت كه با استفاده از اسيد با غلظت 10 درصد و بمدت 10 تا 20 ثانيه و بروش Scrubbing نتيجه بهتري عايدمان مي‌شود.

Philips معتقد است كه هرچند مي‌توانيم از پودر پاميس همراه با اسپري آب استفاده كنيم ولي از pretreatment نتيجه بهتري عايدمان مي‌شود. با اين عمل اگرچه Smear layer حذف مي‌شود ولي دهانه توبولهاي عاجي باز نشده و بعنوان سد محافظي در مقابل رسوخ اسيد گلاس‌آينومر عمل مي‌كند، براي نيل به اين هدف مصرف اسيد با غلظت بالا و مدت كم براي رفع دبريهاي سطحي لازم مي‌باشد.

امروزه تمام محققين استفاده اسيد پلي آكريليك را بخاطر فراهم نمودن باندينگ بهتر و سازگاري با نسج پالپ توصيه مي‌كنند. پس از بكار بردن اسيد پلي آكريليك 10 درصد بمدت 10 تا 15 ثانيه بروش Scrubbing و شستشوي حفره، آنرا خشك مي‌كنيم ولي نه آنقدر كه باعث دهيدراتاسيون گلاس‌آينومر شود و آنرا از هرگونه آلودگي به بزاق و يا خون براي نيل به باندينگ محكم با گلاس‌آينومر حفظ مي‌كنيم.⁽¹⁾

با اين همه، گلاس آينومر اين توانايي را دارد كه حتي بدون Conditioning، اتصال ديناميك و فعالي را با نسج سالم دندان ايجاد نمايد.

1. شاپور نظيري ـ س، شاهوردياني ـ ب: سيمانهاي گلاس‌آينومر در دندانپزشكي ترميمي، پايان‌نامه دكترا، شماره 150، مركز آموزش علوم دندانپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي، سال تحصيلي 72-1371.

2. Alan D. Wilson, and John W. Mclean: Glass-ionomer Cement. Quintessence Publishing Co. Inc. 1988.