بازگشت به صفحه مقالات    |     دریافت فایل مقاله با فرمت Doc

خواص بيولوژيك و زيست سازگاري گلاس‌آينومر  

دکتر ابراهیم دوستی

WWW.DENTALUNIQUE.COM

مطالعات و پژوهش‌هاي انجام شده در اين باره نشان مي‌دهد كه گلاس‌آينومرها داراي سازگاري نسجي با پالپ دندان مي‌باشد. آنها همچنين اثرات تحريكي آنرا كمتر از سيمان زينك فسفات و كمي بيشتر از زينك اكسايد اژنول يافته‌اند. پلي اسيد كلاً اسيد ضعيفي است و بخاطر درشت بودن مولكول‌هاي آن نمي‌تواند وارد توبولهاي عاجي شده و اثرات تحريكي داشته باشد.⁽¹⁾

Meryon در سال 1979 از مطالعاتش نتيجه گرفت كه گلاس‌آينومر در مراحل اول سخت شدن باعث مرگ سلولهاي پالپي مي‌شود ولي مطالعات بعدي از جمله kawahara به سال 1983 ثابت كرد كه اگر چه گلاس‌آينومر در مراحل اول سخت شدن اثر وقفه دهنده روي تكثير سلولهاي پالپي دارد ولي آنها را از بين نمي‌برد و دوباره مي‌توانند فعاليت سلولي‌شان را از سر گيرند امروزه تمام محققين معتقدند كه گلاس‌آينومر سخت شده هيچ اثر سوء روي طبيعت سلولهاي پالپي ندارد ولي پاسخ التهابي پالپ در مقابل گلاس‌آينومر بيشتر از ZOE و كمتر از زينك فسفات مي‌باشد.

R. Stanly مطالعات مفصلي را روي اثرات بيولوژيكي گلاس‌آينومرها و واكنش پالپ دندان به تحريكات آن بررسي كردند. در استفاده بعنوان پركردگي و يا Base و Lining تحريكي مشاهده نگرديده ولي مواردي از حساسيت دندان (hypersensitivity) حتي پالپيت مزمن در استفاده از سمان بعنوان luting مشاهده كرد و نتيجه گرفت كه در استفاده از سمان بعنوان luting چون عاج دندان تراش خورده Expose شده و عاج ترميمي و عاج ثانوي برخلاف حفرات ترميمي كه در اثر پوسيدگي بوجود مي‌آيد در اين موردها وجود ندارد، توبولهاي عاجي در معرض اسيد سمان قرار گرفته و علاوه بر آن فشار ئيدروستاتيك در اثر واكنش سخت شدن سمان از يك طرف و فشار اكلوزالي موقع سمان كردن از طرف ديگر، اسيد سمان به توبولهاي عاجي راه يافته و باعث تحريك پالپ مي‌شوند. ⁽²⁾

همچنين مطالعاتي كه در سال 1991 بر روي اثرات گلاس‌آينومرها روي پالپ در حفرات كلاس 5 انجام دادند فقط اثر تحريك پالپي خفيفي مشاهده گرديد كه براي تحريك عاج‌سازي لازم مي‌باشد و يا تحقيقي كه Metz و Bracket بر روي 1435 دندان كه توسط دندانپزشكان عمومي از سيمان بعنوان Luting استفاده شده بود انجام دادند نتيجه بدست آمده اين بود كه در 5 سال مورد مطالعه ميزان پوسيدگي ثانويه خيلي كم بود و در عين حال گير عالي Castingها و سازگاري قابل قبولي با پالپ دندان مشاهده گرديد.

Paterson، گلاس‌آينومرها را بطور مستقيم بر روي دندانهاي مولار خرگوش كه اكسپوز شده بودند در محيط germ-free قرار داد. او لايه‌اي از پالپ نكروزه را اطراف سيمان مشاهده نمود و

همچنين متوجه شد كه اعمال كلسيفيك جهت ترميم مجدد متوقف شده‌اند. لذا او نيز مانند Smith پيشنهاد نمود كه قبل از استفاده از گلاس‌آينومر در نواحي كه توبولهاي عاجي بريده شده و در مجاورت نزديك پالپ قرار دارند بهتر است از Liningها نظير هيدروكسيد كلسيم استفاده شود. ⁽³⁾

تا اينجا بيشتر در مورد اثرات پالپي گلاس‌آينومر بحث شد. تحقيقاتي در زمينه اثرات اين ماده در ساير نسوج نيز بعمل آمده، Lethineu گلاس‌آينومر را در Femur خرگوش ايمپلنت كرد، بعد از انفلاماسيون اوليه تشكيل كامل استخوان بعد از 12 ماه ديده شد.

Santini و Callis ترميم نسجي بعد از apicectomy و پر كردن دندان با گلاس‌آينومر و گوتاپركا همراه با سيلر را روي دندان‌هاي را سو "Ferret" با يكديگر مقايسه كردند. نتيجه اين تحقيقات نشان داد كه سازگاري و تحمل بافت پري اپيكال در نمونه‌هاي ذكر شده در مقابل سيمان گلاس‌آينومر بسيار مطلوب‌تر از گوتاپركا مي‌باشد. ⁽⁴⁾

از مجموعة مطالعات انجام شده نتيجه مي‌شود كه گلاس‌آينومر نه تنها با پالپ دندان سازگاري (biocompatibility) داشته بلكه اثر مثبت تحريكي (bioactive) نيز براي ساختن عاج ترميمي نظير Z.O.E دارد و مثل سيمانهاي سيليكات اثر وقفه دهنده در ايجاد عاج ترميمي ندارد ولي بر روي پالپ اكسپور سبب نكروز آن مي‌گردد. مواردي از حساسيت دندان در استفاده از آن بعنوان luting مشاهده گرديده كه به نظر مي‌رسد بيشتر بعلت تكنيك‌هاي غلط مي‌باشد تا خواص اسيد، براي همين استفاده از كلسيم هيدروكسايد در نواحي كه فاصله عاج تا پالپ كمتر از 5/0 ميليمتر باشد توصيه مي‌شود. همچنين گلاس‌آينومر داراي سازگاري قابل قبولي با نسج پري اپيكال و نسوج استخواني در مقايسه با آمالگام و گوتاپركا مي‌باشد.⁽¹⁾

گلاس‌آينومرها به خوبي توسط بافت پالپ و لثه تحمل مي‌شوند. اثرات ضد باكتريايي گلاس‌آينومرها به علت آزادسازي فلورايد و درجه اسيدي پايين مي‌باشد.⁽⁵⁾ گلاس‌آينومرها حتي توسط بافت پالپي سالم عريان شده، تحمل مي‌شوند.⁽⁶⁾

مشكل اصلي در دندانپزشكي ترميمي، ريز نشت بين ترميم و ديوارة حفره مي‌باشد. اگر باكتري‌ها و سموم آنها قادر به نفوذ به عمق فصل مشترك باشند، پاسخ التهابي سريع در پالپ به وجود مي‌آيد. اين امر بدين معني مي‌باشد كه چسبندگي تعويض يوني در گلاس‌آينومرها، به علت ممانعت از ريزنشت مواد، ارزش زيادي در جلوگيري از ايجاد پوسيدگيهاي ثانويه فعال دارد. ⁽⁷⁾ نشان داده شده است كه امكان تشكيل پلاك باكتريال روي سطح گلاس‌آينومرها كمتر مي‌باشد. بنابراين بافت نرم احاطه كننده، ترميم را بهتر تحمل مي‌كند. استرپتوكوك موتانس، پاتوژن اصلي

موجود در پلاك دنداني است كه به نظر مي‌رسد قادر به رشد و گسترش در حضور فلورايد نمي‌باشد. بنابراين پاسخ تمام بافت‌هاي نرم به ترميمهاي گلاس‌آينومر، ايده‌آل مي‌باشد. ⁽⁸⁾

تحقيقات اخير نشان داده است كه گلاس‌آينومرها مي‌توانند براي پوشاندن يا محافظت از بافت پالپي سالم عريان شده به علت ضربه يا تراش، استفاده شوند، زيرا عليرغم درجه اسيدي پايين سمان، تشكيل يك پل عاجي، ممكن مي‌باشد. ⁽⁵⁾

ارزيابي بيولوژيك سمان‌هاي گلاس‌آينومر توسط كشت بافتي و آزمايش روي حيوانات انجام گرفته است. سلول‌هاي كشت شده، در مقايسه با ZOE يا زينك پلي اكريلات، واكنش ضعيف‌تري به سمان گلاس‌آينومر نشان دادند. واكنش‌هاي بافت پالپي ميمون‌ها در invitro تفاوتي بين سمان‌هاي گلاس‌آينومر و ZOE نشان نداد. اين واكنش‌ها ملايم شرح داده شده‌اند. ⁽⁹⁾

منابع:

1. شاپور نظيري ـ س، شاهوردياني ـ ب: سيمانهاي گلاس‌آينومر در دندانپزشكي ترميمي، پايان نامه دكترا، شماره 150، مركز آموزش علوم دندانپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي، سال تحصيلي 72-1371.

2. Harold R. Stanly. Pulpal responses to ionomer cements biological characteristics. JADA 1990; 120:25-29.

3. Paterson R. C., Watts A. Toxicity to the pulp of a glass-ionomer cement. Br. Dent. J. 1987; 3:162-170.

4. Zetterguist L. and Anneroth G. glass-ionomer luting cement as retrograde filling material. Int. J. Oral Maxillofacial Surg. 1987; 16:459-64.

5.   صميمي پ، فتح پور ك. چسبندگي در دندانپزشكي، چاپ اول، اصفهان، ماني1381؛ فصل پنجم: 131.

6. Schwartz JL, Anderson MH, Pelleu GB. Reducing microleakage with the glass-ionomer resin sandwich technique. Operative dentistry, 1990; 15: 186-192.

7. Mount G. Glass inomers: A review of their current status. Operative Dentistry, 1990; 24; 115-124.

8.   Mount G, Hume W. Preservation and restoration of tooth structure, 1998, Mosby.

9. كريگ، رابرت جي، مواد دندانپزشكي ترميمي، مهرداد بركتين، عطيه فيض. تهران: شايان نمودار، 1382؛ فصل20: 450

  بازگشت به صفحه مقالات   |   دریافت فایل مقاله با فرمت Doc